Wzgórza Strzelińskie

Na śladówki w okolice Wrocławia - Wzgórza Strzelińskie  

Może najpierw króciutko o samych wzgórzach, które niejednokrotnie obserwujemy po wschodniej stronie z okien pociągu jadąc do Kłodzka, lub z samochodu jadąc autostradą, kiedy to na południu  pojawiają się pierwsze wzniesienia przedgórza w postaci kopuły Gromnika, a potem Ślęży. Wzgórza Strzelińskie to wąski, wyraźnie zarysowany grzbiet mocno zalesiony, ciągnący się wąskim pasem o szerokości ok. 10 km i długości ok. 22km, pomiędzy Strzelinem na płn. i Ziębicami  na południu. Najwyższe wzniesienia w postaci spłaszczonych kopców, tworzące Koronę Wzgórz Strzelińskich to w części północnej Miecznik (310 m), Borowa (327 m), Gromnik (393 m) i Wyżna (370 m), natomiast w części południowej wzgórz to Nowoleska Kopa (383 m), Kalinka (388 m), Kołacz (301 m), Buczek (335 m) i Mlecznik (312 m). Prawie wszystkie szczyty możliwie do zdobycia na nartach, za wyjątkiem Borowej. Buczka i Mlecznika. Głównymi atrakcjami turystycznymi tego rejonu są liczne wyrobiska kamieni ołów , w większości granitu, częstokroć zalanych wodą. Łagodne wzniesienia, gęsta sieć dróg leśnych i polnych, dobre oznakowanie turystycznych szlaków pieszych i rowerowych, wszystko to stwarza dogodne warunki  - w śnieżne zimy -  do wędrówek turystycznych na nartach śladowych. Mając prawie 30 –letnie doświadczenie w narciarskich wędrówkach po Wzgórzach Strzelińskich, proponujemy trzy punkty wypadowe na wzgórza, dojazd i powrót pociągiem na linii Wrocław –Kłodzko.

Z Białego Kościoła proponujemy dwa warianty 5-7 godzinnych tras narciarskich: *ze stacji kolejowej (zamkniętej na głucho) idziemy raczej pieszo do centrum Białego Kościoła, gdzie są dwa sklepy spożywcze, górujący nad okolicą swą białą sylwetką gotycki kościół, piękny punkt widokowy na wyniosły masyw Nowoleskiej Kopy i niebieską linę leśną wzgórz z Gromnikiem. Cały czas korzystamy z niebieskiego szlaku pieszego, by po wejściu do lasu kierować się znakami czerwonego szlaku rowerowego, z którego przerzucamy się na niebieski rowerowy i nim docieramy w pobliżu punktu odpoczynkowego przy leśniczówce Gościęcice. Trzeba nadmienić, że przy wszystkich trasach spotykamy liczne punkty wypoczynkowe składające się z granitowego stołu i drewnianych ław, postawionych przed kilku laty przez Towarzystwo Wzgórz Strzelińskich (TWS). Do tego miejsca mijamy kilka punktów widokowych, jest też możliwość niewielkiego odbicia od trasy, by zobaczyć strzelnicę i ruinę hangaru lotniczego - pozostałości niewielkiego lotniska niemieckiego z czasów wojny. Następnie podchodzimy pod Miecznik głównym szlakiem –czerwonym aż do altany TWS przy Rozdrożu Trzech Dębów (pomnikowych). Tutaj możliwość popasu przy ognisku, powrót do Białego Kościoła niebieskim szlakiem pieszym. **zestacji kolejowej cały czas niebieskim szlakiem pieszym do altany TWS, skąd po odpoczynku wyruszamy dalej niebieskim przez Garncarek i po przejściu dłuższego odcinka spotykamy żółty szlak pieszy, by udać się nim do schowanego w łomie Domku Myśliwskiego „Dzik”, przy którym dostępna wiata i miejsce na ognisko . Po drodze możliwość zobaczenia niewielkich wyrobisk po wydobywaniu granitu i piasku, oraz wejrzenia w rozległy,  nieczynny kamieniołom kwarcytu w Jegłowej. Dalej urozmaiconą trasą z odcinkami podchodzenia udajemy się na Gromnik, by pod szczytem poczuć smak górskiej wspinaczki , a potem zjazdu. Na Gromniku ogromny dąb, oraz tajemnicze ruiny po ostatnich wykopkach archeologicznych (podobno romańska rotunda z XI w).Z Gromnika czerwonym szlakiem, przez dający dreszczyk emocji wąwozik z skałkami pod Borową, do jednej z ostatnio odnalezionej atrakcji wzgórz, jakim jest Cygański Krzyż pokutny. Od niego udajemy się albo do altany TWS i wracamy znanym niebieskim szlakiem, lub przeskakujemy na szlak żółty, by doliną Podgródki, obok wapienników,  zalanych kamieniołomów udać się do Gębczyc.

Stąd też dwie możliwości – albo północnym brzegiem zamarzniętego zalewu do Białego Kościoła, albo drogami polnymi wzdłuż nieistniejącego odcinka bocznicy kolejowej do kamieniołomu, jedziemy do stacji .

Z Henrykowa proponujemy wycieczkę grzbietem południowym w kierunku północnym : *ze stacji kolejowej udajemy się zielonym szlakiem wzdłuż szosy do Skalic (albo na skos przez pola), by ze wsi odbić na ciekawe gnejsowe Skalickie Skałki . Poruszając się dalej zielonym szlakiem doliną potoku Zuzanka, po prawej stronie widzimy zarysy grobli, tam i stawów , które cystersi z Henrykowa zakładali przed wiekami. Dalej proponujemy udać się spotkanym czerwonym szlakiem pieszym na północ by po spotkaniu czerwonego rowerowego, udać się nim w celu spotkania tajemniczego krzyża pokutnego (nad Jasienicą), na którym jest ryt dzidy.

Dalej polami , zostawiając wieś po prawej  stronie, by po spotkaniu ściany lasu pójść prostą  drogą biegnącą na szczyt Kalinki .
Po drodze  wnapotkanej wiacie pod Buczkiem,  przy  skrzynkowej kapliczce św. Huberta,  robimy postój na odpoczynek;
jest miejsce na ognisko. Po chwili spotykamy czerwony szlak i  razem z nim  wchodzimy na Kalinkę;  z jej zbocza otwierają się niesamowite widoki w stronę Gromnika. Piękny zjazd w kierunku Dobroszowa,  gdzie ruina wiatraka holendra,  barokowy kościółek ze słynną amboną w kształciepaszczy wieloryba.
Przez Zimne Doły zjeżdżamy łąkami aż do Kamiennego Krzyża,  malowniczo  ustawionego pomiędzy starymi l dębami,  związana jest z nim legenda o śmierci  leśniczego. Od tego  miejsca jedziemy do Białego Kościoła doliną Podgródki przez Gębczyce, albo od krzyża udajemy się  leśną drogą do Nowolesia , gdzie kolejny krzyż pokutny obok kościoła , w którym utworzono w ostatnich latach kolejne sanktuarium maryjne. Z Nowolesia  lub pomijając wieś  kierujemy się polami  na kapliczkę , skąd długim łagodnym zjazdem na kierunek Gębczyce, docieramy do polnej drogi,  którą  łąkami, przez mostek na Oławce, docieramy do stacji kolejowej w Białym Kościele .

Z Ziębic *pomijając miasto (dworzec kolejowy położony jest na uboczu) ze stacji kolejowej w lewo, trzymając się czerwonego szlaku pieszego udajemy się przez podmiejskie osiedle w kierunku zalesionych Wzgórz Strzelińskich, by spotkać pięknie zagospodarowane Źródło Cyryla. Po krótkiej wspinacze przemierzmy leśne ostępy, przeważnie bukowe, trzymając się czerwonego szlaku. Dopiero po przekroczeniu szosy do Bożnowic zaczyna się zaczyna się ciekawsza część, gdy droga ze szlakiem zaczyna się wić wzdłuż urozmaiconej rzeźby wzgórz. Atrakcyjna jest szczególnie część trasy w rejonie Buczka , gdy stokowa droga wije się nad głębokimi, lessowymi Zakrzowskimi Wąwozami. Omijamy męczące podejście na Kalinkę, staramy się korzystać ze stokówek, by dołączyć do niebieskiego pieszego szlaku, który przechodzi obok grodziska na Piwnicznej (nazwa od zachowanej piwnicy z letniego pałacyku opatów z Henrykowa). Z nad Dobroszowa propozycja zdobycia najpiękniejszego szczytu wzgórz Nowoleskiej Kopy. Wracamy do Białego Kościoła jednym z opisanych poprzednio wariantów, lub też zachęceni widokiem Gromnika, wdrapujemy się na jego szczyt od strony Pogrody czerwonym szlakiem. Powyższa trasa pochłania 8 godzin, można ją urozmaicać o inne warianty,a można też przez Zakrzów i Witostowice ( gdzie ruiny zamku na wodzie) zakończyć w Henrykowie, częściowo korzystając z niebieskiego szlaku, lub przez pola "na szagę". Oczywiście wariant ten można przebyć w kierunku odwrotnym, z Białego Kościoła np. do Henrykowa. Przejazd tras zależny jest od panujących warunków pogodowych  i  rodzaju pokrywy śniegowej (świeży opad, oblodzenia, zamarznięta skorupa ).  Dla  przykładu  podam,  że po świeżym opadzie śniegu,  gdy pokrywa wynosiła ponad 30 cm w dniu 30 listopada 2010 r , autor we dwójkę z kolegą zdołali pokonać 1/3zamierzonej trasy,  tak nas zmęczyło zakładanie śladu w tępym,  świeżym śniegu.   Inna  rzecz,  że była  to pierwsza  narciarska wycieczka ,  pierwszy biały ślad Ogólna uwaga:  na wszystkich trasach, za wyjątkiem Białego Kościoła, nie spotkamy sklepu w mijanych wioskach , ani żadnego baru, wszystko zabieramy ze sobą do plecaka, łącznie z piwem.  Od czasu napisania niniejszego opisu tras pojawiła się wieża widokowa (w budowie) na Gromniku oraz Bar we wsi Nowolesie  (grudzień 2012)

opracował Kazimierz Dura